w sprawie
wprowadzenia w życie instrukcji kontroli wewnętrznej i obiegu dowodów finansowo
– księgowych
w Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie
Na podstawie § 18
ust. 1 uchwały Nr 57 Rady Ministrów z dnia 23 maja 1983r. w sprawie wykonywania
kontroli przez organy administracji państwowej (M.P. Nr 22, poz. 124), § 4 ust.
1 pkt. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 maja 1991r. w sprawie praw i
obowiązków głównych księgowych budżetów, jednostek budżetowych, zakładów
budżetowych i gospodarstw pomocniczych (Dz. U. Nr 40, poz. 174) oraz
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 01 sierpnia 1995r. w sprawie zasad
prowadzenia rachunkowości (Dz.U. M. F. Nr 14, poz. 60)
§ 1
Wprowadzam
w życie instrukcję kontroli wewnętrznej stanowiącą załącznik Nr 1 i obiegu
dowodów finansowo – księgowych stanowiący załącznik Nr 2 w Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie do niniejszego
zarządzenia.
§ 2
Zobowiązuję
kierowników poszczególnych komórek organizacyjnych do zapoznania się z treścią instrukcji wszystkich podległych
pracowników.
§ 3
Za
prawidłowe przestrzeganie instrukcji odpowiedzialni są kierownicy
poszczególnych komórek organizacyjnych oraz samodzielnych stanowisk pracy.
§ 4
Zarządzenie
wchodzi w życie z dniem 01.01.2000 r.
Załącznik Nr 1
do
zarządzenia Nr 22
z
dnia 31.12.1999 r.
I N
S T R U K
C J A
kontroli wewnętrznej i obiegu dowodów finansowo – księgowych w Centrum Edukacji Nauczycieli
I.
UWAGI WSTĘPNE
1.
Niniejsza instrukcja
opracowana została w oparciu o przepisy prawne wykazane w załączniku w końcowej
części instrukcji.
2.
Przestrzeganie i ścisłe
stosowanie postanowień instrukcji zapewnia prawidłowe funkcjonowanie gospodarki
finansowej oraz własną ochronę mienia społecznego.
3.
Postanowienia zawarte w
instrukcji dotyczą kierowników poszczególnych komórek organizacyjnych oraz
wszystkich pracowników wykonujących zadania określone w zakresach czynności.
4.
Nieprzestrzeganie
postanowień instrukcji stanowi naruszenie obowiązków służbowych, za które w
stosunku do osób winnych będą wyciągnięte wnioski służbowe i dyscyplinarne
przewidziane w Ustawie „KODEKS PRACY”.
5.
Pracownicy
odpowiedzialni za skuteczne sprawowanie kontroli wewnętrznej, w wyniku której
zaniechają dochodzenia roszczeń od osób winnych ponoszą również
odpowiedzialność w drodze regresu w przypadku dopuszczenia do przedstawienia
wszelkich należności i roszczeń (odsetki za zwłokę).
6.
Kierownicy
poszczególnych komórek organizacyjnych zobowiązani są do zapoznania wszystkich
pracowników z postanowieniami niniejszej instrukcji oraz odpowiedzialni są za
jej przestrzeganie w zakresie powierzonych im obowiązków służbowych.
7.
Obieg dowodów finansowo
– księgowych wprowadzonych na podstawie przepisów prawnych z zakresu gospodarki
finansowo – księgowej .
II.
ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
1.
Kontrola wewnętrzna ma
na celu:
a)
badanie zgodności [B1]każdego
postępowania z obowiązującymi aktami prawnymi,
b)
badanie efektywności
działania i realizacji zadań,
c)
badanie realizacji
procesów gospodarczych i innych rozwojów działalności przez porównanie ich z
planem, normami oraz wykrywanie odchyleń i nieprawidłowości w realizacji tych
zadań,
d)
ujawnianie
niegospodarnego działania, marnotrawstwa mienia społecznego oraz ewentualnych
nadużyć,
e)
ustalanie przyczyn i
skutków stwierdzonych nieprawidłowości oraz ustalanie osób odpowiedzialnych za
ich powstanie,
f)
wskazanie sposobów i
środków umożliwiających likwidację tych nieprawidłowości.
Badania i oceny należy dokonywać w zakresie celowości,
gospodarności i legalności działania oraz sprawności organizacji pracy.
2.
Za zorganizowanie i
prawidłowe funkcjonowanie systemu kontroli wewnętrznej odpowiedzialny jest
dyrektor placówki mgr inż. Jerzy
Kotlęga. Sprawuje on osobiście ogólny nadzór nad skutecznością działania
tego systemu, jak również prawidłowością wykorzystania sygnałów kontroli
wewnętrznej i zewnętrznej. Odpowiedzialny jest również za należyte
wykorzystanie wyników kontroli.
3.
Czynności kontrolne w
zakresie swych uprawnień wykonują także urzędy: inspektorzy Urzędu
Marszałkowskiego , główny księgowy jak również pracownicy zobowiązani do
wykonywania kontroli. Zakres kontroli wewnętrznej wykonywanej przez pracowników
określony jest w zakresie czynności.
Kontrola wewnętrzna sprawowana jest w
postaci:
a)
kontroli wstępnej, mającej na celu zapobiegania niepożądanych lub
nielegalnym
działaniom. Kontrola wstępna obejmuje w szczególności
badanie projektów
umów, porozumień i innych dokumentów
powodujących
powstanie zobowiązań.
b) kontroli
bieżącej, polegającej na badaniu czynności i operacji w toku ich
wykonywania w celu
stwierdzenia, czy przebiegają one prawidłowo:
bada się również
rzeczywisty stan rzeczowych i pieniężnych składników
majątkowych oraz
prawidłowość ich zabezpieczenia przed kradzieżą,
zniszczeniem,
uszkodzeniem itp. ,
c)
kontroli następnej, obejmującej badanie stanu faktycznego i
dokumentów
odzwierciedlających
czynności już dokonane.
4.
W razie ujawnienia
nieprawidłowości w czasie wykonywania kontroli wstępnej, kontrolujący
zobowiązany jest:
a)
zwrócić niezwłocznie
nieprawidłowe dokumenty właściwym komórkom,
osobom z wnioskiem o dokonanie zmian lub uzupełnień,
b)
odmówić podpisu
dokumentów nierzetelnych, nieprawidłowych lub dotyczących operacji sprzecznych
z obowiązującymi przepisami, zawiadamiając jednocześnie na piśmie dyrektora o
tym fakcie: w sprawie dalszego postępowania decyzję podejmuje dyrektor.
c)
Wystąpić do sądu z
powództwem cywilnym o naprawienie szkody majątkowej, przeciwko osobom
bezpośrednio winnym.
5.
W razie ujawnienia
nieprawidłowości w toku kontroli, osoba odpowiedzialna za kontrolę danego
odcinka pracy jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić
bezpośredniego przełożonego oraz
przedsięwziąć niezbędne kroki
zmierzające do usunięcia tych nieprawidłowości .
6.
W razie ujawnienia w
toku kontroli czynu mającego cechy przestępstwa, kontrolujący niezwłocznie
zawiadamia o tym kierownika jednostki, jak również zabezpiecza dokumenty i
przedmioty stanowiące dowód przestępstwa.
W
każdym wypadku ujawnienia czynu, o którym mowa wyżej dyrektor po niezwłocznym
zawiadomieniu organów powołanych do ścigania przestępstw, obowiązany jest:
a)
ustalić, jakie warunki i
okoliczności umożliwiły przestępstwo lub sprzyjały jego popełnieniu,
b)
zbadać, czy przestępstwo
wiąże się z zaniedbaniem obowiązków kontroli przez osoby powołane do
wykonywania tych obowiązków,
c)
wyciągnąć na podstawie
wyników przeprowadzonego badania konsekwencji służbowych,
d)
przedsięwziąć środki
organizacyjne zmierzające do zapobiegania w przyszłości powstawaniu podobnych
zaniedbań,
e)
wystąpić do sądu z
powództwem cywilnym o naprawienie szkody majątkowej, przeciwko osobom
bezpośrednio winnym powstawania tej szkody, oraz przeciwko osobom winnym
zaniechania sprawowania skutecznej kontroli wewnętrznej.
Załącznik Nr 2
do
zarządzenia Nr 22
z dnia 31.12.1999 r.
Z A
K R E S I
N S T R U
K C J I
I.
Gospodarka kasowa i drukami ścisłego zarachowania
II.
Gospodarka środkami
rzeczowymi
III.
Instrukcja inwentaryzacyjna
IV
. Dokumentacja remontowa
I.
Gospodarka pieniężna i drukami ścisłego zarachowania
I.I
Gospodarka pieniężna
1.
Wszelkie decyzje
związane z wykonaniem dyspozycji pieniężnych winny zmierzać do stosowania
obrotu bezgotówkowego występowanie obrotu gotówkowego winno być ograniczone do
niezbędnego minimum, może dotyczyć tylko wydatków bieżących.
Gotówkę oraz druki ścisłego zarachowania należy przechowywać w
kasie
ogniotrwałej lub szafach metalowych, które po zakończeniu pracy
kasjer
zamyka na klucz. Klucze od kasy przechowuje kasjer.
Pomieszczenie,
w którym znajduje się
kasa powinno być należycie zabezpieczone.
Operacji kasowych dokonuje pracownik wyznaczony przez
dyrektora.
Obowiązków tych nie wolno powierzać głównemu księgowemu
oraz
osobom, które złożyły wzory podpisów w banku.
2.
Kasjer
Przyjęcie –
przekazanie kasy następuje tylko protokolarnie w obecności
głównego
księgowego lub osoby wyznaczonej.
Kasjer w
dowód przyjęcia odpowiedzialności materialnej składa
deklarację
odpowiedzialności za powierzone mienie oraz o znajomość
przepisów w
zakresie dokonywanych operacji kasowych transportu
gotówki i
znajomości przepisów w tym względzie obowiązujących.
Kasjer
posiada wykaz osób upoważnionych do dysponowania gotówką
i
zatwierdzania dowodów kasowych i wzory ich podpisów.
Do
obowiązków kasjera należy:
·
właściwe przechowywanie
i zabezpieczenie gotówki i innych walorów,
·
dokonywanie operacji
gotówkowych(wypłat i przyjmowanie wpłat) na podstawie dowodów przychodowych i
rozchodowych podpisanych przez uprawnione osoby pod względem merytorycznym,
formalnym i rachunkowym oraz zatwierdzone do wypłaty,
·
dokonywanie wypłat
gotówkowych jedynie ze środków podjętych z rachunków bankowych na określone
potrzeby lub wydatki bieżące,
·
odprowadzenie przyjętych
sum do banku w dniu ich pobrania, a najdalej w następnym dniu,
·
niezwłoczne
zawiadomienie dyrektora i głównego księgowego o brakach gotówkowych oraz
ewentualnych włamaniach do kasy
W powierzonym zakresie pełnienia obowiązków kasjer
ponosi odpowiedzialność materialną za:
·
nieprzestrzeganie zasad
gospodarki kasowej,
·
dokonywanie wypłat bez
udokumentowania podpisami odbiorców zamieszczonych na właściwych dowodach
rozchodowych,
·
nienależyte
zabezpieczenie i przechowywanie gotówki,
·
wypłacenie gotówki na
podstawie nie zatwierdzonych dowodów do wypłaty.
Służba finansowo – księgowa w Centrum
Edukacji Nauczycieli
posiada :
·
niezbędny zapis gotówki
na bieżące wydatki (pogotowie kasowe w kwocie ustalanej odrębnym pismem dnia 02
stycznia każdego roku ze wskazaniem paragrafu budżetowego z którego jest
pobrane),
·
gotówkę podjętą o z
rachunku bankowego na pokrycie rodzajowo określonych wydatków,
Pogotowie kasowe w miarę wykorzystania
jest uzupełniane do ustalonej wysokości.
Znajdująca się w kasie na koniec dnia nadwyżka gotówki ponad kwotę
pogotowia kasowego winna być odprowadzana na rachunek bankowy. Nie należy
dokonywać wypłat gotówkowych z bieżących wpłat własnych do kasy.
3.
Dowody kasowe
Wszelkie obroty gotówkowe winny być
udokumentowane następującymi
dowodami kasowymi:
·
wpłaty gotówkowe –
własnymi przychodowymi dowodami kasowymi którymi są kwitariusze przychodowe,
·
wypłaty gotówkowe –
rozchodowymi dowodami kasowymi, którymi są źródłowe dowody kasowe,
Przychodowe dowody kasowe wystawia się w
trzech egzemplarzach. Pierwsza kopia przeznaczona jest dla wpłacającego, a
oryginał i druga kopia dla księgowości. Przed przyjęciem lub wypłatą gotówki
kasjer zobowiązany jest sprawdzić, czy odpowiednie dowody kasowe podpisane są
przez osoby upoważnione do zlecenia wypłat lub wpłat. Dowody kasowe nie
podpisane przez osoby do tego upoważnione nie mogą być przez kasjera przyjęte
do realizacji. W dowodach kasowych nie można dokonywać żadnych poprawek kwot
wypłat lub wpłat gotówki wyrażonych cyframi lub słownie.
Błędy popełnione w tym zakresie poprawia się
przez anulowanie błędnie wystawionych przychodowych lub rozchodowych dowodów
kasowych i wystawienie nowych prawidłowych dowodów.
Wpłaty
do kasy należy przyjmować wyłącznie na podstawie kwitariuszy przychodowych K –
104.
Liczba
formularzy w każdym bloczku powinna być poświadczona przez pracownika
księgowości. Na okładce bloczku należy odnotować:
-
numer kolejny bloku
formularzy
-
numer kart bloku
formularzy „od nr ........... do nr ...............”
-
okres, w którym
korzystano z bloku formularzy „od dnia........ do dnia.........”
Kwestionariusze przychodowe mogą być wydawane osobom
upoważnionym wyłącznie za pokwitowaniem w ewidencji druków ścisłego
zarachowania, która umożliwia kontrolę przychodu i rozchodu oraz stan bloków
formularzy.
Wypłat gotówki z kasy może nastąpić na podstawie:
-
rachunków, faktur
-
list wypłat
-
wniosków o zaliczkę
-
rozliczenie zaliczki
-
rozliczenie delegacji
służbowych
Dowody wypłat gotówki powinny być przed dokonaniem
wypłaty sprawdzone pod względem merytorycznym i formalno – rachunkowym osoby
upoważnione do dokonania tych czynności na dowodach kasowych zamieszczają swój
podpis i datę. Sprawdzone dowody zatwierdza do wypłaty dyrektor, gł. księgowy
składając swoje podpisy pod klauzulą zatwierdzającą do wypłaty. Na dowodzie
wypłat gotówki odbiorca kwituje odbiór w sposób trwały atramentem lub
długopisem podając cyfrowo i słownie kwotę, datę jej otrzymania oraz
zamieszczając swój podpis. Przy wypłacie gotówki osobom nieznanym kasjer zobowiązany
jest zażądać okazania dowodu osobistego. Zrealizowane rozchodowe dowody kasowe
należy oznaczyć przez podanie na nich daty, numeru pozycji raportu kasowego, w
którym nim objęte wypłat zostały zaewidencjonowane.
Wszystkie dowody kasowe dotyczące wypłat i wpłat
gotówki dokonywanych w danym dniu należy w tym dniu wpisać do raportu kasowego
sporządzonego przez kasjera, który prowadzi raporty kasowe znormalizowane
„Raport kasowy” RK. Wypłaty z zestawień list płac należy zapisywać w kwocie
równej sumie „ogółem wypłat”. Gotówka w kasie na wypłatę z list płac w okresie
nie przekraczającym 7 dni traktowana jest jako depozyt. Dowody kasowe wpłat i
wypłat należy ujmować w raporcie zbiorczo na podstawie wpłat, poleceń
księgowania i wypłat – zestawienie rachunków.
Po sporządzeniu raportu kasowego za okres ustalony
przez głównego księgowego kasjer podpisuje raport i przekazuje jako oryginał
wraz z dowodami kasowymi głównemu księgowemu. Rozchód gotówki w kasie nie
udokumentowanego rozchodami dowodami kasowymi nie uwzględnia się
przy ustaleniu gotówki w kasie. Rozchód taki stanowi niedobór kasowy, obciąża
kasjera.
Dopuszcza się
sporządzanie raportów kasowych zbiorczo za okresy kilku,
kilkunastodniowe, nie dłuższe jednak niż 30 dni.
4.
Ochrona wartości pieniężnych
Wartości pieniężne powinny być
przechowywane w warunkach
zapewniających należytą ochronę. Służba Finansowo-Księgowa
posiada
kasę metalową, w której można przechowywać zapas wartości
wartości
pieniężnych. Okna pomieszczenia w którym znajduje się kasa
są
okratowane.
Budynek
strzeżony przez dozorcę.
5.
Transport wartości
pieniężnych
Transport
wartości pieniężnych w kwocie przekraczającej 1,5 j.o. podlega
ochronie
przez uzbrojony konwój. Kasjerowi transportującemu wartości
pieniężne
co najmniej 1,5-5,0 j.o. przydziela się
uzbrojonego konwojenta.
Transport
wartości pieniężnych w kwocie nieprzekraczającej 0,5 j.o. mogą
być
ochraniane wyłącznie przez osobę transportującą wartość. Transporty
wartości
pieniężnych w kwocie od 0,5 – 1,0 j.o. podlegają ochronie przez
osobę
nieuzbrojoną (nie zależnie od osoby transportującej).
Wartości
pieniężne w wysokości od 5 – 15 j.o. wymagają ochrony dwóch
uzbrojonych
konwojentów.
X/ j.o. –
jednostka użyta do określenia limitu przechowywania i transportu
wartości pieniężnych wynoszącą 120 krotność przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego.
I.II
Gospodarka drukami ścisłego zarachowania
Gospodarka drukami ścisłego zarachowania winny być
objęte druki, które podlegają kontroli ilościowej a w szczególności:
·
czeki gotówkowe i
rozrachunkowe,
·
kwitariusze przychodowe,
·
arkusze spisu z natury w
chwili ich ponumerowania, wpisania de ewidencji i wydania przewodniczącemu komisji inwentaryzacyjne,
·
druki świadectw,
·
bloki dowodów „ magazyn
przyjmie i ‘ magazyn wyda”,
Druki
ścisłego zarachowania należy przechowywać pod zamknięciem w
szafie, kasetach należycie zabezpieczonych pod odpowiedzialnością odpowiedzialnych
pracowników. Ewidencję w/w druków należy prowadzić bieżąco w księdze druków
ścisłego zarachowania. Ewidencję prowadzą pracownicy, którym powierzono druki.
Księgę druków należy ponumerować,
przesznurować oraz parafować i wraz
z drukami i rozchodami stanowiącymi
podstawę wpisu przechowywać pod
zamknięciem.
Przyjęcie druków ścisłego zarachowania
dokonuje protokolarnie komisja powołana przez dyrektora. Wydanie druków
ścisłego zarachowania dokonuje odpowiedzialna osoba na zlecenie dyrektora lub
osoby upoważnione.
W
razie zgubienia lub kradzieży książeczki czeków gotówkowych lub rozrachunkowych
należy zawiadomić właściwy oddział banku. Blankiety czeków gotówkowych
przechowuje w kasie kasjer, który ponosi całkowitą odpowiedzialność za ich
należyte zabezpieczenie.
Sposób sporządzania dowodów kasowych.
Dowody przychodowe
1.
kwestionariusz
przychodowy
2.
czek gotówkowy
3.
zbiorcze zestawienie do
pobrania na czek
4.
rozliczenie zaliczki
(opis funkcjonowania dowodu w dowodach rozchodowych).
1.
a) Nazwa dokumentu
- kwitariusz przychodowy – ilość egzemplarz 3
1.
b) Przeznaczenie
dokument
- służy do udokumentowania wpływu gotówki do
kasy i jest drukiem ścisłego
zarachowania.
1.
c) Podstawa wypełnienia
- wystawi go kasjer po przyjęciu gotówki do kasy.
1.
d) Obieg dokumentów
-
pierwszą kopię
wystawionego przez kasjera kwitariusza otrzymuje wpłacający, a druga zostaje w
kwitariuszu. Oryginał przekazuje się z raportem kasowym głównemu księgowemu.
1.
e) Technika
wypełniania
Na ostemplowanym odcinku bloku
kwitariusza wpisuje się:
-
nazwisko i imię
wpłacającego,
-
Rodzaj należności,
-
Data,
-
W zależności od
charakteru wpłaty (należność zaległą, bieżącą, za zwłokę, koszty egzekucyjne),
-
Kwota razem,
-
Słownie,
-
Podpis kasjera
2.
a) Nazwa dokumentu
-
czek gotówkowy
2.
b) Przeznaczenie
dokumentu
stanowi polecenie wystawcy czeku skierowane do banku
aby wypłacił określoną kwotę określonej osobie wskazanej imiennie na czeku.
2.
c) Podstawa wypełnienia
wystawia kasjer lub inny pracownik upoważniony na
podstawie decyzji głównego księgowego, lub upoważnionej osoby posiadającej
podpis w banku.
Czek podpisuje Dyrektor i Główny Księgowy.
2.
d) Obieg dokumentu
Na postawie prawidłowego wypełnionego i zatwierdzonego
czeku kasjer podejmuje gotówkę w banku. Oryginał czeku pozostaje w banku,
odcinek w ks. czekowej pozostaje wraz z książeczką czekową w kasie. Odcinek
wraca pod wyciągiem bankowym w dniu następnym. Odcinek ten jest dołączony pod
raport kasowy razem ze zbiorczym zestawieniem do pobrania na czek.
2.
e) Technika wypełnienia
-
kwota do pobrania (wpis
cyfrowy)
-
nazwisko i imię osoby
upoważnionej do odbioru gotówki
-
kwota do pobrania (wpis
słowny)
-
miejsce wystawienia
-
data wystawienia
-
pieczęć bankowa CEN
-
podpis osób
upoważnionych.
3.
a) Nazwa dokumentu
-
zbiorcze zestawienie do
pobrania na czeku.
3.
b) Przeznaczenie
dokumentu
-
służy do udokumentowania
przyjęcia do kasy gotówki pobranej czekiem
z banku.
3.
c) Podstawa wypełnienia
wystawia kasjer zgodnie z wypłaconymi i przygotowanymi
do wypłaty listami płac, rachunkami i innymi dowodami kasowymi.
3.
d) Obieg dokumentu
dokument ten po wypełnieniu przez kasjera oraz
zatwierdzony przez Głównego Księgowego i Dyrektora (albo osoby upoważnione)
zostaje załączony do raportu kasowego jako dowód przychodu
3.
e) Technika wypełniania
-
nazwa dokumentu
-
data
-
nr czeku
-
klasyfikacja wg rodzajów
i paragrafów
-
kwota cyfrowa i słownie
-
pieczęć jednostki
Dowody kasowe rozchodowe
1.
bankowy dowód wpłaty
2.
wniosek o zaliczkę
3.
rozliczenie zaliczki
4.
polecenie wyjazdu
służbowego
5.
źródłowe dowody kasowe uzasadniające
wypłatę z kasy (faktury, rachunki, listy płatnicze i inne).
1.
a) Nazwa dokumentu
bankowy dowód wpłaty – przebitkowo w 3 egzemplarzach.
1.
b) Podstawa
wypełnienia
określony dokument z którego wynika tytuł i wysokość
wpłat (np. kwitariusz przychodowy, rozliczeniowy, zaliczki).
1.
c) Przeznaczenie
dokumentu
powyższy dokument służy do udokumentowania dokonanej
wpłaty gotówkowej na rachunek bankowy.
1.
d) Obieg dokumentów
wystawiony w 3 egz. BDW kasjer doręcza do banku. Bank
zatrzymuje 2 egz. a trzeci ze stemplem dziennym kasjera bankowego wraca do
kasy.
Załączony przez kasjera do raportu kasowego służy jako
dowód rozchodu gotówki z kasy.
1.
e) Technika
wypełnienia
-
kwota cyfrowo
-
kwota słownie
-
nazwa i adres jednostki
(odbiorcy wpłaty)
-
nr rachunku
-
nazwa banku
-
tytuł wpłaty
-
pieczęć CEN.
2.
a) Nazwa dokumentu
wniosek o zaliczkę – 1 egzemplarz
3.
b) Przeznaczenie
dokumentu
służy dokumentowaniu wypłaty zaliczki z kasy lub osób
uprawnionych, będących pracownikami jednostki
2.
c) Podstawa
wypełnienia
wniosek wypełnienia zaliczkobiorca na podstawie zapotrzebowania na zakup
materiałów, towarów .
2
d) Obieg dokumentu
wniosek o zaliczkę zatwierdzony przez dyrektora oraz
głównego księgowego służy kasjerowi do wypłacenia gotówki z kasy, załączony do
raportu kasowego stanowi dokument rozchodowy.
2.
e) Technika wypełnienia
-
wypełnia zaliczkobiorca
-
imię i nazwisko
-
stanowisko służbowe
-
jednostka organizacyjna
-
cel pobierania zaliczki
-
kwota zaliczki (cyfrowo)
-
kwota zaliczki (słownie)
-
podpis i data – osoby
sprawdzającej pod względem merytorycznym
-
data i podpis – głównego
księgowego
-
data i podpis dyrektora
-
podpis kasjera
-
podpis zaliczkobiorcy.
3.
a) Nazwa dokumentu
rozliczenie zaliczki – 1 egzemplarz
3.
b) Przeznaczenie dokumentu
powyższy dokument służy do udokumentowania rozliczenia
zaliczki przez zaliczkobiorcę.
3.
c) Podstawa wypełnienia
sporządza zaliczkobiorca na podstawie załączonych
rachunków i faktur.
4.
d) Obieg dokumentu
druk – rozliczenie zaliczki wystawia zaliczkobiorca i
wraz z załączonymi rachunkami przedkłada w księgowości w celu zatwierdzenia i
sprawdzenia pod względem merytorycznym przez dyrektora i pod względem formalno
– rachunkowym gł. księgowego.
Po uzyskaniu akceptacji osób upoważnionych
zaliczkobiorca udaje się do kasy, gdzie kasjer dokonuje odpowiedniej operacji
kasowej.
W przypadku gdy dokument wskazuje kwotę niższą niż
pobrana zaliczka, różnica podlega zwrotowi do kasy. Jeżeli natomiast kwota z
rozliczenia jest wyższa od zaliczki
podlega wypłacie z kasy do wysokości wcześniej ustalonej kwoty.
Stanowi załącznik do raportu kasowego jako dowód
rozchodowy lub przychodowy.
3.
e) Technika wypełnienia
-
pieczątka jednostki
-
data pobranej zaliczki
-
nazwisk i imię
-
kwota pobranej zaliczki
-
kwota wydatkowania
-
kwota wynikająca z
różnicy pomiędzy pobraną a wydatkowaną
-
ilość załączników
-
data i podpis
zaliczkobiorcy
-
słownie kwotę od wypłaty
lub wpłaty
-
data i podpis gł.
księgowego
-
data i podpis dyrektora
-
w rubryce 12 kasjer
wpisuje:
-
słownie kwotę
przypadającą do zwrotu lup wypłaty
-
podpisuje wypłaconą
kwotę – kasjer z lewej zaliczkobiorca z prawej strony
-
na stronie 2
zaliczkobiorca wpisuje w rubryce 1, 2:
-
w poszczególnych
pozycjach wyszczególnia rachunki
-
kwotę rachunku do każdej
pozycji
-
u dołu podsumowanie
poszczególnych pozycji
Rozliczenie
zaliczki jednorazowej należy dokonać natychmiast po dokonaniu zakupów lecz nie
później niż w terminie 7 dni, natomiast rozliczenia zaliczki stałe są
obowiązkowe przed pójściem na urlop lub w końcu roku kalendarzowego.
5.
a) Nazwa dokumentu
polecenie wyjazdu służbowego – 1 egzemplarz
4.
b) Podstawa
wypełnienia
-
polecenie dyrektora
-
kolejowy lub autobusowy
rozkład jazdy.
4.
c) Przeznaczenie dokumentu
stanowi upoważnienie pracownika do wyjazdu służbowego
w celu wykonania zleconych mu czynności służbowych.
4.
d) Obieg dokumentacji
-
delegację wystawia
pracownik administracji lub inna osoba upoważniona przez dyrektora. Wypełnioną
delegację ewidencjonuje się w rejestrze i nadaje kolejny numer,
-
prawidłowo wystawioną
delegację podpisuje dyrektor w miejscu zalecającego wyjazd, wpisuje środek
lokomocji,
-
po dokonaniu wyjazdu
służbowego odpowiednio wypełnioną potwierdzoną w miejscu delegowania i
rozliczoną delegację sprawdza, podpisuje pod względem merytorycznym dyrektor, a
pod względem formalno –
-
rachunkowym główny
księgowy lub wyznaczony pracownik księgowości. Zatwierdzona do wypłaty
delegacja kierowana jest do kasy, kasjer dokonuje oceny rozliczenia delegacji,
zgodnie z którą dokonuje wypłaty gotówki jeżeli koszty delegacji służbowej były
wyższe od wypłaconej zaliczki bądź też przyjmuje gotówkę od kasy jeżeli koszty
te były niższe, kwotę do wypłaty kwituje delegowany bądź kasjer. Rozliczona
delegacja stanowi załącznik rozchodowy lub przychodowy do raportu kasowego.
4.
e) Technika wypełnienia
w poszczególnych rubrykach wpisuje się:
-
imię i nazwisko,
stanowisko służbowe delegowanego, miejsce docelowe, czas trwania delegacji,
cel, środek transportu, data, podpis zlecającego wyjazd,
-
wysokość zaliczki
cyfrowa i słownie
-
nr delegacji i podpis
delegowanego
-
kwota zatwierdzona i
podpis dyrektora
-
imię i nazwisko
delegowanego i jego podpis
Na odwrocie:
-
miejscowość, datę,
godzinę wyjazdu i przyjazdu
-
koszty ogólne cyfrowe i
słownie
-
sumę do wypłaty lub
zwrotu
-
ilość załączników, datę
i podpis
-
sprawdzenie pod względem
merytorycznym – podpis dyrektora
-
sprawdzenie rozliczenia
pod względem formalnym i rachunkowym, co potwierdza swoim podpisem główny
księgowy
-
do wypłaty
-
podpisy zatwierdzających
-
suma do odbioru
-
potwierdzenie, podpis
(data i podpis).
5.
a) Nazwa dokumentu
-
lista płac – 2
egzemplarze
5.
b) Przeznaczenie
dokumentu
lista płac służy do wypłaty wynagrodzenia pracownikom
jednostki z tytułu wynagrodzenia za pracę.
5.
c) Podstawa wypełnienia
podstawę wypełnienia listy płac są załączniki do
składników wynagrodzenia występujących w jednostce:
-
umowa o pracę
-
karta pracy
-
wniosek premiowy
-
wykaz przepracowanych
godzin nadliczbowych.
5.
d) Obieg dokumentu
listy płac sporządza wyznaczony pracownik
działu kadr a zatwierdza do wypłaty dyrektor i główny księgowy Zatwierdzone
listy przekazane są do kasjera w celu dokonania wypłaty. Kasjer otrzymuje
oryginał listy, natomiast kopię otrzymują pracownicy (paski).
5.
e) Technika wypełniania
-
w części nagłówkowej
wpisuje się kolejny numer listy, rok i miesiąc,
-
w poszczególnych
rubrykach nanosi się poszczególne elementy płac stosownie do określenia w
części nagłówkowej
-
w ostatniej rubryce
pracownik swoim podpisem potwierdza odbiór wynagrodzenia
-
w części dolnej podlicza
się poszczególne rubryki, sprawdza się zgodność obliczeń
-
poszczególne rubryki
płac muszą być zgodne z rubryką płac razem
-
listy podpisują:
sporządzający, sprawdzający, księgowy, pracownik kadr i dyrektor
-
listy plac nie mogą
zawierać żadnych poprawek, pomyłek, ewentualne pomyłki skreśla się, wpisując
obok prawidłową kwotę i parafując,
5.
f) Inne źródłowe dowody kasowe dokumentujące wypłatę z kasy
-
faktury
-
rachunki
-
umowy zlecenia
-
listy wypłat
-
inne dowody
Wszystkie te dokumenty służą do wypłaty gotówki z kasy
po uprzednim sprawdzeniu pod względem merytorycznym i formalno – rachunkowym.
Stanowią załącznik do raportu kasowego jako dowód rozchodowy
-
zastępczy dowód wpłat –
Kw dopuszcza się do stosowania tylko i wyłącznie do wypłaty niepobranych w
terminie wynagrodzeń za pracę. Dowód Kw nie może być wystawiony przez kasjera.
Wstawia go pracownik wyznaczony przez głównego księgowego.
Raport kasowy
1.
Sporządza kasjer – w 2
egzemplarzach na druku „raport kasowy”.
2.
Przeznaczenie
dokumentu
służy do udokumentowania operacji kasowych.
3.
Podstawa wypełnienia
w raporcie kasowym umieszcza się wszystkie dowody
kasowe dotyczące wpłat i wypłat gotówki. Dowody te wpisuje się w dniu ich
realizacji.
Po stronie przychodów wpisuje się dowody kasowe
„przychodowe” tj. przychody z banku, kwitariuszy. Po stronie rozchodów wpisuje
się dowody kasowe rozchodowe tj. rachunki, faktury, listy wypłat.
4.
Obieg dokumentu
oryginał raportu wraz z załącznikami kasjer przekazuje
głównemu księgowemu w celu sprawdzenia i zaksięgowania. Stanowi on dowód
księgowy. Kopia raportu pozostaje w kasie.
5.
Technika wypełniania
-
w lewym narożniku –
pieczęć jednostki
-
części nagłówkowe:
-
raport kasowy za okres
od .................... do ..................
-
numer kolejny raportu
-
symbol kasy
-
kolejna liczba
porządkowa
-
data wpisanego dokumentu
-
rodzaj i numer dokumentu
-
wystawca dokumentu
-
kwota przychodu
-
kwota rozchodu
-
obroty ogółem: po
stronie przychodu i rozchodu
-
podpisy sporządzającego
i sprawdzającego
-
kasjer wpisuje ilość
załączonych dokumentów.
Dowody bankowe
1.
Nazwa dokumentu
polecenie przelewu – przebitkowo 4 egzemplarze
2.
Przeznaczenie
dokumentu
jest to zlecenie dokonania operacji finansowej przez
bank z rachunku bankowego jednostki na wyszczególniony rok wierzyciela
3.
Podstawa wystawienia
-
podstawę stanowi faktura
kontrahenta za dostarczany towar lub wykonaną usługę oraz inne dokumenty
dotyczące zobowiązań jednostki,
4.
Obieg dokumentu
wystawia pracownik księgowości na
polecenie głównego księgowego.
Zatwierdzone przez gł. księgowego i
dyrektora składane jest w banku przez
kasjera.
Potwierdzeniem, że bank dokonał operacji
finansowej jest wyciąg bankowy
z załączonym i potwierdzonym odcinkiem
przelewu.
Wyciąg bankowy przekazany jest do
księgowości w celu zaksięgowania.
5.
Technika wypełniania
-
wystawiający przelew wypełnia
rubryki:
-
1, 3, 5 w poszczególnych
wierszach wpisuje się nr konta bankowego oraz banku finansującego, przykłada
pieczątkę
-
2, 4, 5 – wpisuje się
nazwę wierzyciela, nr konta bankowego i siedziby banku wierzyciela
-
wpisuje się kwotę do
zapłaty
-
data i tytuł wpłaty
-
przystawia się
pieczątkę, której wzór znajduje się w banku pod którą podpisy składają osoby
upoważnione.
II . Gospodarka środkami rzeczowymi
Za
prawidłową gospodarkę środkami rzeczowymi odpowiedzialny jest dyrektor który obowiązany jest zapewnić:
·
używanie środków
rzeczowych zgodnie z ich przeznaczeniem,
·
posiadanie tylko takich
środków rzeczowych i takiej ilości w jakiej są one niezbędne do wykonywania
zadań,
·
ochronę przed
zniszczeniem, uszkodzeniem, zepsuciem, kradzieżą,
·
ustalenie prawidłowych
zapasów materiałowych
Dyrektor
obowiązany jest ustalić osoby odpowiedzialne za gospodarkę środkami trwałymi i
środkami o charakterze wyposażenia .
Do obowiązków tych osób należy prawidłowe oznaczenie
powierzonych im pieczy środków rzeczowych przechowywanie, konserwację i
zabezpieczenie przed zniszczeniem, uszkodzeniem, zepsuciem i kradzieżą.
W poszczególnych pomieszczeniach winny być umieszczone
spisy inwentarza, w formie wywieszek lub książek ( zeszytów) inwentarzowych.
Ewidencję środków trwałych i środków o charakterze
wyposażenia prowadzi się w księgach inwentarzowych. Księgę zakłada się
oddzielnie dla środków trwałych i środków o charakterze wyposażenia.
Księgi inwentarzowe prowadzi komórka
administracyjno-gospodarcza, zapisy w księdze inwentarzowej należy uzgadniać z
komórką księgowości na koniec( półrocza , roku )
Ewidencję środków trwałych w używaniu ( o charakterze
wyposażenia) w księgach inwentarzowych prowadzi się ( bez względu na wartość)
·
meble,
·
środki naukowe i
dydaktyczne,
·
dywany,
·
elektroniczne maszyny do
pisania i liczenia
Pozostałe środki o charakterze wyposażenia nie ujęte
wyżej są traktowane jako małocenne i ujmowane są w ewidencji analitycznej (
ilościowej)
Instrukcja
obiegu dokumentów inwentarzowych i środków trwałych
Środki trwałe zgodnie z
przepisami Ustawy o rachunkowości są to przedmioty majątkowe, zaliczane do
rzeczowego majątku trwałego ( grunty, budynki, w tym również będącą odrębną
własnością lokale, budowle i inwestycje w obcych obiektach, maszyny,
urządzenia, środki transportu, a także inwentarz żywy).
1.
są kompletne i zdatne do
użytku w momencie przyjęcia do użytkowania,
2.
wykorzystywane są na
własne potrzeby lub do oddania w użytkowanie na podstawie umowy najmu,
dzierżawy lub innej o podobnym charakterze
3.
o okresie użytkowania
przekraczającym rok
4.
stanowią własność lub
współwłasność jednostki
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 09 grudnia 1999 roku w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych ( DZ.U. nr 100 poz. 1175 wprowadziło graniczne kryterium wartości
początkowej określone kwotą 3.500,oo złotych.[1]
Środki te będą podlegały ewidencji
ilościowo-wartościowej na koncie „011”
Do
podstawowych środków trwałych nie zalicza się:
-
książek, dzieł sztuki,
-
środków dydaktycznych, w
tym także środków transportu służących do nauczania, wychowania w szkołach i w
placówkach kultury, także aparaty, videa, sprzętu nagłaśniającego, projektów
filmowych, urządzeń świetlnych. Przedmioty majątkowe nie zaliczone do środków
trwałych są traktowane jako wyposażenie i ewidencja szczegółowa prowadzona jest
w księgach inwentarzowych.
Pozostałe środki trwałe w używaniu
Do pozostałych środków trwałych zalicza się:
-
środki dydaktyczne, i
pomoce naukowe
-
meble i dywany
-
oraz inne wyposażenie ze
względu na wysoką wartość nabycia i długi okres użytkowania ( np.: maszyny
elektroniczne do liczenia oraz pisania)
Dokumentacja księgowa stosowana w
obrocie inwentarzowym
1.
Przyjęcie środka
trwałego – OT
2.
Zmiana miejsca
użytkowania środka trwałego – MT
3.
Protokoł zdawczo
odbiorczy środka trwałego
4.
Likwidacja środka
trwałego – LT
5.
Księga inwentarzowa
1.
a) Nazwa dokumentu
przyjęcie środka trwałego – ilość egz. 2
1.
b) Przeznaczenie
dokumentu
OT – jest dokumentem służącym za podstawę do przyjęcia
na stan ewidencyjny w księdze inwentarzowej środka trwałego
1.
c) Podstawa
wypełnienia
-
faktura
-
protokoł przekazania
(odbioru)
-
MP Nr .......... dotyczy
symbolu klasyfikacyjnego
1.
d) Obieg dokumentu
-
oryginał otrzymuje
księgowość
-
kopia pozostaje w aktach
jednostki
1.
e) Technika
wypełnienia
Strona 1
-
numer bieżący, datę i
nazwę środka trwałego
-
krótka charakterystyka
środka trwałego
-
nazwa dostawcy lub
wykonawcy
-
numer i datę dowodu
dostawy (zakupu)
-
nazwa użytkownika,
wartość nabycia
Strona
-
podpisuje zespół
przyjmujący, podpis osoby przyjmującej środek trwały,
-
ewentualne uwagi o
zmianach
-
ilość załączników
-
symbol układu
klasyfikacyjnego
-
kolejny numer
inwentarzowy
-
na oryginale – dane
dotyczące zapisów księgowych
2.
a) Nazwa dokumentu
-
zmiana miejsca
użytkowania środka trwałego – 3 egz.
2.
b) Przeznaczenie
dokumentu
-
MT – jest dokumentem
potwierdzającym dokonanie przesunięcia środka trwałego wewnątrz jednostki
2.
c) Podstawa wypełnienia
-
książka inwentarzowa
-
zalecenie dyrektora
jednostki
2.
d) Obieg dokumentu
-
oryginał otrzymuje
odbiorca
-
kopię otrzymuje
księgowość
2.
e) Technika wypełnienia
W nagłówku wpisuje się numer bieżący oraz przykłada
pieczątkę CEN.
W poszczególnych rubrykach wpisuje się:
-
datę przeniesienia i
krótkie uzasadnienie
-
numer inwentarzowy,
jednostkę miary, ilość szt. cenę,
-
nazwę jednostki
przekazującej i przyjmującej środek trwały
-
data i podpis
zlecającego
-
data i podpis
przekazującego
-
data i podpis
przejmującego
-
rubryka14 służy do zapisów w księgowości
3.
a) Nazwa dokumentu
-
protokoł zdawczo
odbiorczy środka trwałego
3.
b) Przeznaczenie
dokumentu
-
PT – jest dokumentem
służącym do protokolarnego zdania środka trwałego
3.
c) Podstawa wypełnienia
-
decyzja dyrektora o
sprzedaży lub przekazania środka trwałego
3.
d) Obieg dokumentów
-
oryginał otrzymuje
odbiorca
-
1 kopię otrzymuje
księgowość
-
2 kopia pozostaje w
aktach jednostki.
3.
e) Technika wypełnienia
-
nr bieżący, podst.
zadania oraz adres przejmującego
-
nazwa środka trwałego,
krótka charakterystyka
-
wartość inwentarzowa
-
numer inwentarzowy oraz
nazwę użytkownika środka trwałego
-
ilość załączników
-
podpis księgowego i
dyrektora
-
data przekazania
-
podpis osoby
przejmującej.
4.
a) Nazwa dokumentu
-
likwidacja środka
trwałego LT – ilość 2 egz.
4.
b) Przeznaczenie dokumentu
-
LT – jest dokumentem
potwierdzającym likwidację i pozwalającym zdjąć środek trwały.
4.
c) Podstawa wypełnienia
-
decyzja komisji
zatwierdzona przez dyrektora
-
książka inwentarzowa.
4.
d) Obieg dokumentu
-
oryginał otrzymuje
księgowość
-
kopia pozostaje w aktach
jednostki.
4.
c) Technika
wypełnienia
W nagłówku umieszcza się pieczątkę oraz numer bieżący.
W poszczególnych rubrykach wpisuje się:
-
nazwę środka trwałego i
ilość sztuk
-
numer inwentarzowy
-
orzeczenie komisji
likwidacyjnej
-
data i podpis komisji
-
podpisy zatwierdzających
i datę
-
zapisy księgowe.
5.
a) Nazwa dokumentu
księga inwentarzowa
5.
b) Przeznaczenie dokumentu
Służy do ewidencji majątku jednostki będącym środkiem
trwałym w używaniu, a mianowicie wyposażenia w meble, sprzęt, pomoce naukowe.
6.
c) Podstawa
wypełnienia
-
faktura dostawy
-
protokoł likwidacji –
(wypełniony w przypadku fizycznego zniszczenia danego majątku rzeczowego
poparty ekspertyzą rzeczoznawcy – tam gdzie jest to wymagane).
5.
d) Obieg dokumentu
-
1 egz. księgi w administracji
5.
e) Technika wypełnienia
-
strony ponumerowane od 1
-
księga opieczętowana i
zszyta
-
Nr przychodu
-
data
-
podstawa przychodu
-
asortyment
-
cena
-
ilość
-
wartość
-
stan wartości –
narastająco.
III. Instrukcja inwentaryzacyjna
Jedną z form kontroli wewnętrznej jest
inwentaryzacja.
Tryb i zasady przeprowadzenia
inwentaryzacji oraz rozliczenia jej wyników reguluje Ustawa z dnia 29.09.1994 (
DZU. Nr 121, poz.591) oraz rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 01 sierpnia
1995 roku w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości (Dz.U.M.F.Nr 14/ 1995 poz.
60).
Zasady określone w niniejszej
instrukcji mają zastosowanie w Centrum
Edukacji Nauczycieli.
Celem
inwentaryzacji jest ustalenie faktycznego stanu aktywów i pasywów na tej
podstawie:
1.
Doprowadzenie danych
wynikających z ksiąg rachunkowych do zgodności stanu rzeczywistego, a tym samym
zapewnienie realności wynikających z nich informacji ekonomicznych.
2.
Rozliczenie osób
materialnie odpowiedzialnych za powierzone mienie.
3.
Dokonanie oceny
gospodarczej, przydatności składników majątkowych,
4.
Przeciwdziałanie
nieprawidłowościom w gospodarce majątkowej.
Za prawidłowe
przeprowadzenie inwentaryzacji odpowiedzialny jest dyrektor.
Inwentaryzację
roczną przeprowadza się w drodze:
1.
spisu z natury ilości poszczególnych składników majątku, ich wyceny
i porównania tej wyceny z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnieniu i
rozliczeniu ewentualnych różnic,
2.
uzyskania od banków i
kontrahentów potwierdzeń
prawidłowości wykazanych w księgach rachunkowych jednostki, stanu środków
pieniężnych, należności i zobowiązań oraz wyjaśnieniu i rozliczeniu
ewentualnych różnic,
3.
porównania danych
ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami weryfikacji realnej wartości
składników majątku nie objętych spisem z natury lub uzgodnieniem.
Spis z natury ustala stan następujących aktywów:
1.
gotówki w kasie – czeków
i środków pieniężnych- na koniec roku obrachunkowego
2.
środków trwałych – raz w
ciągu 4 lat
3.
środków trwałych w
używaniu / wyposażenia
- objętych
ewidencją ilościowo-wartościową – raz w
ciągu 4 lat
- objętych ewidencją
ilościową – ostatni kwartał roku obrotowego do 15 dnia następnego roku.
4.
materiałów- objętych
ewidencją ilościową na ostatni dzień
roku obrotowego
Przed inwentaryzacją dokonuje się
fizycznej likwidacji składników majątkowych zniszczonych, bezużytecznych w
zakładzie dla uniknięcia zbędnych spisów.
Terminy
i częstotliwość spisów określa dyrektor na wniosek głównego księgowego.
Projekt
planu inwentaryzacji opracowuje przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej.
Inwentaryzacja
na podstawie spisu z natury:
Lp. |
Rodzaj czynności |
Osoby odpowiedzialne za wykonanie
czynności |
1 |
2 |
3 |
1. |
Przygotowanie składników majątkowych do spisu. |
Pracownik – pracownicy komórek podlegających inwentaryzacji |
2. |
Powołanie i przeszkolenie zespołów spisowych, przygotowanie i doręczenie
zarządzeń, formularzy, materiałów koniecznych do spisu. |
Przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej |
3. |
Przeprowadzenie spisów z natury. |
Zespół spisowy |
4. |
Kontrola prawidłowości spisów. |
Przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej |
|
2 |
3 |
5. |
Wycena i ustalenie wartości spisowych składników majątku oraz ustalenie różnic
inwentaryzacyjnych. |
Główny Księgowy |
6. |
Wyjaśnienie przyczyn powstania różnic oraz postawienie wniosków co do
sposobu ich rozliczenia. |
Przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej |
7. |
Zaopiniowanie wniosków komisji inwentaryzacyjnej w przypadku uznania
niedoboru za nie mieszczące się w granicach norm lub zawinione. |
Dyrektor |
8. |
Zaopiniowanie wniosków komisji inwentaryzacyjnej w sprawie
rozliczenia różnic pod względem formalnym i rachunkowym. |
Główny Księgowy |
9. |
Uzyskane zatwierdzenia wniosków przez dyrektora. |
Przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej |
10. |
Ujęcie w księgach rachunkowych różnic inwentaryzacyjnych i ich
rozliczenie. |
Główny Księgowy |
11. |
Ocena przydatności gospodarczej składników majątkowych objętych
spisami, postawienie wniosków w sprawie zagospodarowania zapisów zbędnych. |
Przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej |
W celu sprawnego
przeprowadzenia spisu z natury powołane zostaną zespoły spisowe. Zespół spisowy
składa się z trzech osób. Skład zespołu spisowego ustala na wniosek
przewodniczącego komisji inwentaryzacyjnej dyrektor. W decyzji powołującej
zespół spisowy powinny być zamieszczone:
co
najmniej:
·
data wydania decyzji,
·
imiona i nazwiska
przewodniczącego i pozostałych członków zespołu spisowego,
·
wskazanie miejsca
inwentaryzacji i rodzaju składników majątkowych podlegających inwentaryzacji (
np. podstawowe i pozostałe środki trwałe , gotówka, druki ścisłego zarachowania
itp.),
·
określenia daty lub
czasokresu przeprowadzenia inwentaryzacji ( przy powołaniu komisji
inwentaryzacyjnej wskazuje również dzień na który inwentaryzacja ma być
zakończona),
·
podpis dyrektora-
kierownika jednostki.
Decyzja/ zarządzenie dyrektora jednostki jest:
·
legitymacją dla zespołu
spisowego do podjęcia czynności inwentaryzacyjnych,
·
poleceniem dla osoby
materialnie odpowiedzialnej do zaprzestania normalnej działalności i podjęcia
współpracy z zespołem spisowym,
·
dla komórki księgowości
informacją do rozpoczęcia inwentaryzacji i jej zakresie oraz momencie, na który
należy doprowadzić stan zapisów księgowych, a inwentaryzację rozliczyć.
Na członków zespołów spisowych powołuje się osoby o
przygotowaniu fachowym, zapewniającym prawidłowość spisu, umiejętność właściwego
identyfikowania przedmiotów spisu, ustalenia ich ilości oraz stanu (jakości)
Spis z natury powinien zapewniać obiektywne-
bezstronne ustalenie stanu rzeczywistego. Dlatego w skład zespołu spisowego nie
może wchodzić osoba sprawująca nadzór nad spisywaniem składników.
Uprawnienia
i obowiązki przewodniczącego komisji inwentaryzacyjnej:
1.
Stawianie wniosków w
sprawie powołania komisji inwentaryzacyjnej i zespołów spisowych oraz w sprawie
zmian lub uzupełnień w ich składzie.
2.
Przeprowadzenie
szkolenia członków komisji inwentaryzacyjnej oraz zespołów spisowych.
3.
Organizowanie prac
przygotowawczych do inwentaryzacji rzeczowych i pieniężnych składników majątku
oraz dopilnowanie ich wykonania we właściwym terminie – do tych prac należy w
szczególności sprawdzenie czy:
a)
środki trwałe i
wyposażenie w użytkowaniu są oznakowane, a w pomieszczeniach, w których się
znajdują zostały wywieszone aktualne spisy,
b)
materiały podstawowe –
na składzie zostały poukładane wg ustalonych grup w sposób przejrzysty,
umożliwiający łatwy dostęp oraz łatwe i szybkie ich policzenie – przy każdym
artykule znajdującym się w magazynie winna być umieszczona wywieszka
zawierająca nazwę artykułu, materiały zakupione ze środków inwestycyjnych winny
być składowane oddzielnie od pozostałych materiałów,
4.
Prowadzenie rozliczenia
zespołów spisowych z natury, stanowiących druki ścisłego zarachowania.
5.
Stawianie w
uzasadnionych przypadkach w sprawie:
-
zmiany terminu
inwentaryzacji,
-
inwentaryzacji
niektórych składników majątku na podstawie obliczeń technicznych lub szacunku.
6.
Zarządzenie w
uzasadnionych przypadkach przyjęcia lub wydania składników majątku w czasie
spisu.
7.
Kontrolowanie
przygotowań do spisów oraz przebiegu spisu z natury.
8.
Kontrolowanie pod
względem formalnym i rachunkowym wypełnionych przez zespoły spisowe arkuszy
spisów z natury i innych dokumentów z inwentaryzacji.
9.
Dopilnowanie terminowego
złożenia wyjaśnień ewentualnych różnic inwentaryzacyjnych przez osoby
odpowiedzialne za ich powstanie.
10.
Ustalenie przyczyn
powstania różnic inwentaryzacyjnych i powstanie wniosków w sprawie ich
rozliczenia.
11.
Przygotowanie wniosków o
wszczęcie dochodzenia w przypadku ujawnienia niedoborów i szkód zawinionych.
12.
Stawianie wniosków w
sprawie sposobu zagospodarowania ujawnionych w czasie inwentaryzacji zapasów
oraz w sprawie usprawnienia gospodarki rzeczowymi i pieniężnymi składnikami
majątku.
Obowiązki zespołu spisowego:
1.
Przeprowadzenie spisu z
natury w określonym terminie na wyznaczonym polu spisowym.
2.
Takie zorganizowanie
pracy, aby normalna działalność inwentaryzowanej komórki nie doznała zakłóceń.
3.
Terminowe przekazanie
przewodniczącemu komisji inwentaryzacyjnej arkuszy spisowych z inwentaryzacji.
Spis z natury
rzeczowy i pieniężnych składników majątku polega na ustaleniu rzeczywistych ich
ilości i wpisaniu do arkusza spisu z natury.
Rzeczywistą ilość z natury
rzeczywistych i pieniężnych składników majątku ustala się przez przeliczenie.
Przed
rozpoczęciem spisu z natury osoba odpowiedzialna za stan składników majątku
objętych spisem składa zespołowi spisowemu pisemne oświadczenie, stwierdzające,
że wszystkie zrealizowane dowody przychodu i rozchodu inwentaryzowanych
składników zostały ujęte w ewidencji ilościowej oraz przekazane do księgowości.
Wpis do arkusza następuje bezpośrednio po ustaleniu rzeczywistego stanu
składniku majątku w sposób umożliwiający osobie materialnie odpowiedzialnej
sprawdzenie prawidłowości wpisu.
Wyniki spisu z natury
rzeczywistych składników majątku należy umieścić na arkuszach spisu z natury.
Zespoły spisowe wypełniają wszystkie wiersze i rubryki z wyjątkiem rubryk „cena
i wartość” oraz podpisują arkusze i przedkładają do podpisania we właściwym
miejscu osobom materialnie odpowiedzialnym.
Arkusze
spisu z natury oraz materiały pomocnicze używane przy ustaleniu ilości są
dowodami księgowymi i muszą być wypełnione w sposób przewidziany dla dowodów
księgowych. Niedopuszczalne jest więc przerabianie cyfr lub treści, wymazywanie
itp. Niedozwolone poprawki jak również wypełnienie ołówkiem. Niewłaściwe zapisy
należy poprawić przez przekreślenie liczby lub treści nieprawidłowej – wpisanie
powyżej lub obok liczby lub treści prawidłowej i umieszczenie obok zapisu
poprawionego podpisu członka zespołu spisowego i
osoby
materialnie odpowiedzialnej. Dokonując inwentaryzacji składników majątku w
stanie zero należy również wypełnić arkusz spisowy, przy czym w rubryce „ilość”
należy wpisać „0”. Bezpośrednio pod ostatnią pozycją dowodów przyjęcia i
wydania materiału lub innych dokumentów przychodowych i rozchodowych umieścić
klauzulę o treści następującej:
„Niniejszy arkusz
zawiera
od 1 do ...... pozycji” natomiast pozostałe wolne pozycje arkusza z natury
należy skasować.
Arkusze spisu z natury sporządza
się przez kalkę w 2 egzemplarzach, a przy inwentaryzacji zdawczo – odbiorczych
w 3 egzemplarzach.
Oryginał
otrzymuje księgowość za pośrednictwem przewodniczącego komisji
inwentaryzacyjnej, a kopie osoba materialnie odpowiedzialna. Po zakończeniu
spisu zespół spisowy składa przewodniczącemu komisji inwentaryzacyjnej
sprawozdanie zawierające:
1.
Rozliczenie z
przydzielonych druków.
2.
Informacje o wszystkich
stwierdzonych w toku spisu nieprawidłowościach.
Inwentaryzacja
środków trwałych podstawowych jak w używaniu będzie dokonywana nie rzadziej niż
raz na 4 lata.
Druki stosowane do przeprowadzenia i
rozliczenia inwentaryzacji
( w załączeniu na końcu instrukcji.)
INWENTARYZACJA KASY
Inwentaryzacja
kasy jest jedną z form kontroli, które
w odniesieniu do stanu gotówki powinny być przeprowadzane nie tylko na koniec
roku obrotowego, ale również w ciągu roku, w nie zapowiedzianych terminach.
Inwentaryzację
roczną sporządza się na arkuszu spisu z natury, okresową na drugiej stronie raportu kasowego z
adnotacją:
*
Sprawdzono
*
data
*
stan zgodny ze stanem wykazanym w saldzie raportu kasowego, albo
* stan niezgodny z saldem wykazanym w
raporcie kasowym
*
podpis i pieczątka imienna kontrolującego
UPROSZCZONY SPIS Z NATURY
Uproszczony
spis z natury dotyczy:
·
książek
·
środków zbiorów
specjalnych
Szczegółowe zasady ewidencji materiałów bibliotecznych
zawarte jest w Rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia
05 listopada 1999 roku. (DZ.U. nr 93
poz. 1077)
POTWIERDZENIA SALD ROZRACHUNKÓW
Jednostka
przeprowadza na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację:
* środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,
*
należności, pożyczek i zobowiązań,
Nie
wymagają pisemnego potwierdzenia sald należności i zobowiązania wobec
kontrahentów( osób fizycznych) nie prowadzących żadnych ksiąg.
oraz
salda
określone w art.26 ust.1, pkt.3 ustawy między innymi:
·
należności sporne i
wątpliwe,
·
należności i
zobowiązania wobec pracowników,
·
z tytułu
publiczno-prawnych
W
myśl ustawy o rachunkowości art. 4 ust. 3 odstępuję od pisemnego potwierdzenia
sald na kwotę wartości przesyłki pocztowej poleconej obowiązującej w momencie
wystawiania potwierdzeń .
Uzgodnienie sald rozrachunków odbywa się
w formach:
·
pisemnej – na drukach
ogólnie dostępnych,
·
poprzez potwierdzenie
teleksem lub faksem,
·
sporządzenie informacji
o zadłużeniu lub należności na kartce
papieru bez stosowania druku, zamieszczając dane kontrahenta, numer i kwotę
faktury, czego to saldo dotyczy,
·
telefonicznie, z tym że
w takim wypadku należy sporządzić z
przeprowadzonej rozmowy krótką notatkę zawierającą:
-
numer konta
analitycznego,
-
kwotę salda tego konta (
ze wskazaniem strony „Wn”lub ”Ma”,
-
wyszczególnienie pozycji
składających się na saldo ( nr f-ry, kwotę)
-
numer konta bankowego,
-
podpis osoby
potwierdzającej z pieczątką imienną i firmy
IV. Dokumentacja remontowa
1.
Kosztorys inwestorski.
2.
Umowa o pracę remontowo
– budowlaną.
3.
Protokoł technicznego
odbioru robót.
4.
Rachunek wykonawczy.
5.
Dokumentacja
przetargowa.
Zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych ogłoszona w Dz.U.Nr
76 poz. 344 z póżniejszymi
zmianami wszelkie prace remontowo –
budowlane muszą być przeprowadzone przetargiem, w wyniku którego jednostka
wybierze wykonawcę spełniającego warunki określone w ustawie o zamówieniach
publicznych.
1.
a) Nazwa dokumentu
Kosztorys inwestorski
1.
b) Przeznaczenie
dokumentu
-
służy do określenia
nakładów jakie jednostka poniesie na planowane roboty remontowo – budowlane.
Opracowany zgodnie z zarządzeniem wykonawczym do Ustawy
o zamówieniach publicznych (Dz.Ust. 140/ 94 poz. 793).
1.
c) Podstawa
wypełnienia
Dane wskaźnikowe cen robót remontowo – budowlanych
wydanych przez Urząd Zamówień Publicznych i innych opracowań wskaźnikowych.
1.
d) Obieg dokumentacji
Dokument sporządza osoba posiadająca odpowiednie
kwalifikacje i uprawnienia budowlane.
Kosztorys zatwierdza zamawiający. W przypadku wysokiej
wartości remontów kosztorys należy uzgodnić z Sejmikiem Województwa
Zachodniopomorskiego w Szczecinie.
Zatwierdzony kosztorys jest podstawowym dokumentem
wyjściowym do ogłoszenia przetargu na wykonawcę robót.
2.
a) Nazwa dokumentu
-
umowa o pracę remontowo
– budowlane – winna być sporządzona w oparciu o Zarządzenie Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych z dnia 30 grudnia 1994 roku (Dz.U.Nr 140/94 poz. 794) – w
ilości 2 egzemplarzy.
2.
b) Przeznaczenie
dokumentu
Formularz służy do zawarcia umowy między stronami w
zakresie remontów bieżących, kapitalnych.
2.
c) Podstawa wypełnienia
Wykonanie określonych czynności przez zleceniobiorcę.
2.
d) Obieg dokumentu
Po wypełnieniu i podpisaniu dokumentu przez każdą ze
stron oryginał otrzymuje zleceniobiorca, a kopia pozostaje w aktach placowki do
chwili wykonania określonych czynności warunkujących wystawienie rachunków i
wypłatę należności.
2.
e) Technika wypełniania
W części nagłówkowej: data zawarcia umowy, adres
zleceniobiorcy oraz nr dowodu osobistego a ponadto:
-
wyszczególnienie
czynności do wykonania,
-
wysokość ustalonego
wynagrodzenia za wykonanie umowy,
-
termin wykonania umowy
oraz termin zapłaty,
-
inne warunki umowy nie
wymienione,
-
podpisy zleceniodawcy i
zleceniobiorcy, pieczątki.
3.
a) Nazwa dokumentu
Protokół końcowego lub częściowego technicznego
odbioru robót – ilość 2 egz.
3.
b) Przeznaczenie
dokumentu
Protokoł komisyjnego przyjęcia robót –
podstawa wypłaty wynagrodzenia.
4.
c) Obieg dokumentu
Po stwierdzeniu wykonania przez zleceniobiorcę
czynności wynikających z umowy – wypełniony i podpisany protokół kompletuje się
z umową i rachunkiem, dostarcz się do księgowości celem wynagrodzenia.
3.
d) Technika wynagrodzenia
-
na podstawie zlecenia
dyrektora w sprawie odbioru robót zleceniobiorcę w obiekcie, ustala się datę i
skład komisji,
-
wyszczególnienie
wykonanych robót wg umowy o dzieło nr z dnia .........
-
stwierdzenie
ewentualnych usterek z podaniem terminu ich usunięcia
-
inne wnioski komisji –
zlecenia i roboty dodatkowe,
-
podpisy komisji oraz
wykonawcy.
Rachunek powykonawczy
Rachunek po wykonaniu robót winien
zawierać szczegółowy opis wykonanych prac zleconych z podaniem obmiaru oraz
ceny za wykonane czynności zgodnie z obowiązującymi normami budowlanymi.
Rachunek winien zawierać
zestawienie zużytych materiałów własnych oraz inwestora.
Z sumy ogólnej należy w końcowej
kwocie odjąć wartość materiałów powierzonych wykonawcy na określoną robotę.
Rachunek wystawiony przez
zleceniobiorcę winien być sprawdzony pod względem merytorycznym i formalno –
rachunkowym prze inspektora nadzoru wskazanego przez zleceniodawcę. Rachunek
sprawdzony przez inspektora nadzoru wraz z umową oraz protokół końcowego
technicznego odbioru robót przekazany zostaje do księgowości w celu dokonania
zapłaty przelewem na konto wykonawcy.
Rachunek winien być
zaakceptowany do wypłaty przez dyrektora i głównego księgowego
WYKAZ PRZEPISÓW PRAWNYCH W OPARCIU , O
KTÓRE ZOSTAŁA OPRACOWANA INSTRUKCJA KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
1.
Ustawa z dnia 29
września 1994 r „ o rachunkowości
Dz.U.121 poz. 591
2.
Ustawa z 29 września
1994 „Prawo Budżetowe” tekst jednolity Dz.U.121 poz.591
3.
Rozporządzenie Rady
Ministrów z 2 maja 1991 r. w sprawie praw i obowiązków głównych księgowych,
jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych ( Dz. U.
nr 40 poz. 174)
4.
Uchwała nr 57 Rady Ministrów
z dnia 23 maja 1983 r w sprawie wykonywania kontroli przez organy administracji
państwowej ( Monitor Polski Nr 22 , poz. 124)
5.
Rozporządzenie Ministra
Finansów z dnia 02 sierpnia 1991 w sprawie szczegółowych zasad i trybu
wykonywania budżetu państwa ( Dz.U.nr 76 poz.333) z późniejszymi zmianami
6.
Zarządzenie Ministra
Finansów z dnia 01 sierpnia 1995 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia
rachunkowości oraz jednolitych planów kont dla państwowych i gminnych jednostek
budżetowych i ich gospodarstw pomocniczych, zakładów budżetowych, państwowych i
gminnych funduszy celowych oraz gmin i ich związków ( Dziennik Urzędowy
Ministra Finansów Nr 14 , poz. 60)
7.
Ustawa o finansach
publicznych ( Dziennik Ustaw nr 155 z 1998 poz.
[B1]Ą